به احتمال زیاد با عوارض کم‌خوابی آشنا هستید، اما شاید با دلیل خواب زیاد آشنایی نداشته باشید و ندانید که زیاد خوابیدن هم برای بدن مضر است. پرخوابی باعث می‌شود روز بعد احساس کسالت یا خستگی کنید. به‌علاوه، خطر ابتلا به افسردگی و چاقی را افزایش می‌دهد. هر نوع بیماری یا حتی برنامه‌ی کاری که از خواب کافی جلوگیری کند، گاهی اوقات به خواب زیاد منجر می‌شود. این موضوع اغلب نگران‌کننده نیست، اما در بعضی شرایط می‌تواند نشانه‌ی یک مشکل جدی باشد. این مقاله از وبلاگ سعیده سعیدی به 6 دلیل خواب زیاد و راه‌های پیشگیری از آن اختصاص دارد. با ما تا انتهای این مطلب همراه باشید.
خواب زیاد نشانه چیست؟
قبل از آنکه علت خواب زیاد را بررسی کنیم، بیایید ببینیم که اصلاً خواب زیاد چیست؟ و از کجا می‌توانید بفهمید که خوابتان زیاد است یا نه؟
طبق معیارهای پزشکی، میگویند که اگر یک فرد بزرگسال در شرایط عادی بیش از ۹ ساعت در شبانه‌‌‌‌روز بخوابد، و در طول روز هم احساس خواب آلودگی کند، پرخواب است. اما این معیار را نمی‌‌توانیم مطلق در نظر بگیریم؛ افراد بر اساس سن، نوع فعالیت و سبک زندگی، یا حتی بر اثر عواملی مثل بارداری نیازهای متفاوتی به خواب دارند.
به خواب زیاد و طولانی، پرخوابی یا هایپرسومنیا میگویند. احتمالا ۲ درصد افراد در جهان به چنین عارضه‌ای دچار هستند. بیماران مبتلا به پرخوابی، ممکن است به حدود ۱۰ تا ۱۲ ساعت خواب نیاز داشته باشند. اما از آن‌جا که مشغله زندگی روزمره اجازه چنین استراحت طولانی مدتی را به آن‌ها نمی‌دهد، اغلب در طول روز احساس خستگی شدیدی دارند و برای جبران آن روزهای آخر هفته بیشتر می‌خوابند.
افراد مبتلا به پرخوابی ممکن است در طول روز و در مکان‌های نامناسبی مثل محل کار، پشت فرمان خودرو و… به خواب روند. از دیگر نشانه‌‌‌های اختلال خواب زیاد این موارد است:
- خواب آلودگی شدید در طول روز
- خوابیدن بیشتر از حد متوسط (10 ساعت یا بیشتر) در حالیکه همچنان در طول روز خیلی خواب‌آلود هستید
- مشکل در صبح بیدار شدن
- چرت های روزانه ای که باعث از بین رفتن حس خسنگی نمی شوند
- اضطراب و تحریک پذیری
- کاهش انرژی
- احساس بی قراری
- کندی در گفتار، ناتوانی در تمرکز و مشکلات حافظه
- سردرد
- از دست دادن اشتها
خواب مورد نیاز در طول روز بر اساس سن
سن شما مهم‌ترین عاملی است که میزان خواب مورد نیازتان را مشخص می‌کند. در جدول زیر می‌توانید مقدار خواب توصیه‌شده برای گروه‌های سنی مختلف را مشاهده کنید:
| سن | خواب مورد نیاز در طول روز |
| نوزادان تازه متولدشده | ۱۴ تا ۱۷ ساعت |
| شیرخواران | ۱۲ تا ۱۵ ساعت |
| کودکان نوپا | ۱۱ تا ۱۴ ساعت |
| کودکان پیش‌دبستانی | ۱۰ تا ۱۳ ساعت |
| کودکان سنین مدرسه | ۹ تا ۱۱ ساعت |
| نوجوانان | ۸ تا ۱۰ ساعت |
| بزرگسالان | ۷ تا ۹ ساعت |
| سالمندان | ۷ تا ۸ ساعت |
علت خواب زیاد چیست؟
شایع‌ترین دلیل خواب زیاد نداشتن خواب کافی و یا خواب بیکیفیت است. عوامل متعدد دیگری هم ممکن است علت خواب زیاد باشند؛ مثل بعضی بیماری‌ها، کمبود مواد معدنی و ویتامین، مصرف بعضی داروها و غیره. موارد زیر شاید بتواند به ما بگوید که دلیل خواب زیاد چیست یا چه می‌تواند باشد:
اختلال در چرخه‌ی خواب
مشکلات زیر می‌توانند چرخه‌ی خواب را مختل کنند و به خواب‌آلودگی و درنتیجه پرخوابی منجر شوند:
- سروصدای زیاد
- روشن بودن چراغ‌ها
- مصرف کافئین قبل از خواب
- درد
- سندرم پاهای بی‌قرار
- دندان قروچه
نارکولپسی
نارکولپسی (Narcolepsy) یا حمله‌ی خواب، یک بیماری مرتبط با خواب است که باعث می‌شود در طول روز دچار خواب‌آلودگی شدید شوید. این مشکل بعد از یک خواب کامل شبانه یا با چرت زدن در طول روز از بین نمی‌رود.
آپنه‌ی انسدادی خواب
آپنه‌ی انسدادی خواب هم می‌تواند علت خواب زیاد باشد. آپنه باعث می‌شود تنفس شما هنگام خواب برای مدت کوتاهی متوقف شود. این اتفاق معمولا چند بار در طی شب رخ می‌دهد و هر بار چرخه‌ی خواب را مختل می‌کند. درنتیجه، در طول روز احساس خواب‌آلودگی می‌کنید و برای رسیدن به آرامش باید بیشتر بخوابید. از سایر علائم آپنه‌ی انسدادی خواب می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- مشکل در تمرکز
- مشکلات حافظه
- سردرد یا خشکی دهان
- هنگام بیدار شدن از خواب
- کاهش میل جنسی
- بیدار شدن در طول شب
- برای رفتن به سرویس بهداشتی
همچنین بخوانید: چطوری پرخوری شبانه را متوقف کنیم؟
داروها
بعضی از داروها به‌عنوان یک عارضه‌ی جانبی به خواب‌آلودگی بیش از حد و پرخوابی منجر می‌شوند. اگر کنار آمدن با این موضوع برایتان سخت است، با پزشک صحبت کنید تا در صورت امکان دوز داروی شما را تغییر دهد یا آن را با داروی دیگری جایگزین کند.
سندرم خستگی مزمن
سندرم خستگی مزمن (CFS)، همچنین به عنوان آنسفالومیلیت میالژیک (ME) شناخته می شود، که به سرعت ظاهر می شود و علائم آن می تواند حداقل تا شش ماه ادامه داشته باشد. CFS می‌تواند با ناتوانی در تمرکز، ضعف، سردرد، دردهای عضلانی و مفصلی و حساس شدن غدد لنفاوی همراه باشد. در مقاله قبل بطور کامل به موضوع سندروم خستگی مزمن، علائم و راه های درمان این بیماری پرداخته ایم.
بیماری تیرویید
غده تیروئید شما در جلوی گردن شما قرار دارد و هورمون های تیروکسین تولید می کند که متابولیسم شما را تنظیم می کند. بیش از حد بودن هورمون تیروئید باعث تسریع متابولیسم می شود و کمبود هورمون تیروئید که باعث کند شدن متابولیسم شما می شود، می توانند باعث خستگی شما شوند.
روش‌های درمان خواب زیاد
وقتی به درستی بدانیم که اصلی‌ترین دلیل زیاد خوابیدن چیست، می‌توانیم درمان مناسب را آغاز کنیم. درمان خواب زیاد معمولا با تغییر در برنامه خواب، عادات و برنامه‌های روزمره، مدیریت استرس و مدیریت خواب انجام می‌شود.
به طور کلی، چند نکته اساسی برای درمان خواب زیاد وجود دارد، که در ادامه به آن اشاره می‌کنیم:
تغییر عادت‌های زندگی
عادت‌های بد زندگی می‌تواند علت خواب زیاد باشد. به خوراکی‌های مصرف شده در طول روز و پیش از خواب فکر کنید. کافئین، در صورتی که در زمانی نزدیک به خواب مصرف شود، می‌تواند خواب شما را مختل کند. الکل ممکن است شما را خواب‌آلود کرده اما کیفیت خواب را کاهش دهد. مصرف چای‌های گیاهی یا شیر گرم، جایگزین بهتری برای این نوشیدنی‌ها پیش از خواب هستند. گرچه ورزش برای بدن مفید است، اما داشتن فعالیت بدنی پیش از خواب هم ممکن است خواب شما را مختل کند.
برنامه خواب ثابت
بزرگسالان نیز به برنامه های روتین قبل از خواب نیاز دارند. بنابراین، هر روز در ساعت مشخصی به رختخواب بروید و از خواب بیدار شوید.
چرت زدن بعد از ظهر برای حدود 10 تا 20 دقیقه نیز می تواند به شما کمک کند در طول روز سرحال تر و پرانرژی باشید.
دوری از دستگاه‌های الکترونیکی
اگر موبایلتان را با خودتان به رختخواب می‌برید، پس باید حدس بزنید که در زندگی روزمره شما دلیل زیاد خوابیدن چیست؟ صفحه‌های تلفن همراه، لپ تاپ و سایر ابزارهای الکترونیکی، از خود نور آبی ساطع می‌کنند. تابیدن این نور در شب می‌تواند ریتم شبانه روزی بدن را مختل کند. توصیه می‌شود که تلفن همراه و رایانه خود را به اتاق خواب وارد نکنید. بهتر است از دو یا سه ساعت قبل از خواب در معرض نور آبی ساطع شده از آن‌ها قرار نگیرید.
برای احساس خواب با روانپزشک و روانشناس مشورت کنید
اگر خستگی غیر قابل توضیحی دارید، بهتر است با پزشک خود مشورت کنید. پزشک شما باید بتواند علت خستگی شما را تشخیص دهد. معاینات و غربالگری های خاص می تواند به تشخیص علت کمک کند، چه بیماری تیروئید، چه بیماری سلیاک یا افسردگی. بر اساس علت، پزشک ممکن است مشاوره، گفتگو درمانی، دارو یا ترکیبی از این موارد را تجویز کند.
برای دریافت وقت مشاوره حضوری و تلفنی با رواندرمانگر سرکار خانم سعیده سعیدی اینجا کلیک کنید.
Reference: sleepfoundation
همونطور که در مقاله گفته شده پرخوابی علت هایی داره که علت بی کیفیت بودن خواب من و اینکه بعضی وقت ها خوابم کم یا زیاد میشه تیرویید هست که خداروشکر با خوردن دارو هم حالم بهتره و خستگی و کوفتگی بدنم کمتره هم خواب بهتر، راحت تر و با کیفت تر دارم
قبلن درطول روزبیشتراز15ساعت میخوابیدم ومشکلات زیادی از نظر جسمی و تغذیه وغیره برام داشت
اماالان یکم کم خواب شدم اونم بخاطر وسایل الکترونیک وکارم که بصورت انلاین هستش