
اختلال بدریخت انگاری بدن (body dysmorphic) چیست؟
اختلال بدریخت انگاری بدن (بدشکل انگاری بدن) یک اختلال روانشناختی است که ذهن فرد مبتلا مدام درگیر عیب و نقص در ظاهرش است که به نظر دیگران شاید آن عیب و نقص خیلی جزیی بوده یا حتی قابل تشخیص نباشد.
ولی فرد مبتلا به دلیل آن عیوب، احساس شرمساری و اضطراب کرده و از موقعیتهای اجتماعی دوری میکند.
اگر فردی به اختلال بدریخت انگاری بدن مبتلا باشد وسواس شدیدی نسبت به ظاهر و بدنش خواهد داشت. مرتب جلوی آینه خود را چک خواهد کرد، مدام ظاهرش را مرتب و آرایش کرده و به دنبال اطمینان خاطر میگردد و گاهی اوقات این کار روزانه ساعتها طول میکشد.
ویژگیهای اختلال خود زشت پنداری (بدریخت انگاری)
- این افراد تصور میکنند دارای صفات زشت، غیرجذاب، غیرطبیعی یا حتی فلج هستند.
- نقایصی که خود متوجه آنها میشوند لزوما برای سایر افراد بد یا غیرعادی نیستند.
- این نگرانیهای ظاهری در برخی مواقع غیرجذاب و نامناسب به نظر میرسند و در برخی مواقع وحشتناک، نفرتانگیز و خود را به عنوان یک هیولا توصیف میکند.
- بیماران میتوانند روی جزئیات خاص یک یا چند قسمت تمرکز کنند. در بسیاری اوقات پوست کانون این اختلال میشود به عنوان مثال، آکنه، اسکار، چین و چروک، پوست رنگپریده.
- ادراکات مزاحم، ناخواسته و زمانبر هستند؛ حدود 3 تا 8 ساعت در روز را صرف بررسی این نقایص میکنند.
- معمولا اجتناب از آن یا کنترل این رفتارها و ادراکات سخت است.
علل ایجاد اختلال بدریخت انگاری بدن
مانند بسیاری از اختلالات روانی ، علت اختلال بدریخت انگاری احتمالاً پیچیده است. و از طریق تعامل عوامل مختلفی از جمله ژنتیکی ، رشدی ، روانی ، اجتماعی و فرهنگی ایجاد می شود است .
اختلال بدریخت انگاری معمولا در طول اوایل نوجوانی توسعه مییابد.
اگر چه بسیاری از بیماران تروما قبل از آن، سوء استفاده، غفلت، اذیت کردن، و یا قلدری را ذکر میکنند.
در بسیاری موارد، اضطراب اجتماعی در اوایل زندگی قبل از اختلال بدریخت انگاری وجود داشته است.
یک مطالعه موروثی بودن آن را ۴۳٪ تخمین زده است.
عوامل دیگر ممکن است درونگرایی، تصویر منفی بدن، کمال گرایی، افزایش حساسیت زیبایی شناسی، و کودک آزاری و غفلت باشد.
عوارض اختلال خود زشت پنداری (بدشکلی بدن)
اختلال بد ریخت انگاری عوارضی مانند افسردگی شدید، افکار خودکشی و اختلال عملکردی و اجتماعی دارد.
این اختلال ناشناخته است و اغلب تشخیص داده نمیشود. بسیاری از بیماران از شکایت خود خجالت میکشند و معمولاً بهراحتی به دنبال کمک روانپزشکی نمیروند. متأسفانه برای بهبود ظاهر خود از درمانهای زیبایی و جراحی کمک میگیرند.
در جوامعی که زیبایی با موفقیت رابطهی مستقیم دارد و در عین حال به راحتی به دست نمیآید، اختلال بدریخت انگاری بیشتر بروز پیدا میکند. اختلال بدشکلی بدنی در صورت عدم درمان و با افزایش سن بدتر میشود. تغییرات فیزیکی مرتبط با افزایش سن، مانند چین و چروک و موهای خاکستری آنها را غمگینتر میکند.
در نهایت اختلال خود زشت پنداری (بدشکلی بدن) نشان میدهد که عدهای چگونه میتوانند خود را دوست نداشته باشند. دوست داشتن خود اتفاقی یکشبه نیست. دوست داشتن خود ظرفیتی است که از کودکی در همهی ما شکل میگیرد. اگر بخواهیم ظرفیت دوست داشتن خود را افزایش دهیم نیازمند تلاشیم. رواندرمانی میتواند در این مسیر به ما کمک کند. دوست داشتن خود از چیزهایی است که برای سلامت روانمان نیاز داریم.
دریافت کمک برای اختلال بدریخت انگاری بدن
اگر شخصی فکر میکند که به اختلال بدریخت انگاری بدنی مبتلا شده است حتما باید با یک متخصص حاذق صحبت کند.
روانشناس شما احتمالا تعدادی سوال درباره علائم اختلال و نحوه تأثیر آنها بر زندگی فرد میپرسد و حتی ممکن است از فرد سوال کند که آیا تا به حال افکارخودکشی یا آسیب به خود داشته است یا خیر.
دریافت کمک برای اختلال بدریخت انگاری ممکن است برای فرد مبتلا خیلی دشوار باشد. اما مهم است که همیشه بخاطر داشته باشیم که دلیلی برای احساس شرمندگی یا خجالت برای عنوان کردن این مشکل وجود ندارد.
اقدام کردن برای درمان این بیماری بسیار مهم است زیرا علائم به خودی خود و بدون درمان ناپدید نخواهند شد و احتمال شدیدتر شدن علائم هم وجود دارد.

اختلال بدریخت انگاری بدن چگونه درمان میشود؟
علائم اختلال بدریخت انگاری بدن با درمان بهبود پیدا میکنند (چشم انداز اقدام به درمان مثبت است).
اگر فرد مبتلا علائم خفیفی از اختلال بروز دهد، باید به نوعی از درمان مشاورهای به نام درمان شناختی رفتاری (CBT) ارجاع داده شود که هم به صورت انفرادی و هم به صورت گروهی برگزار میشود .
چنانچه شدت علائم در فرد متوسط باشند، ممکن است درمان شناختی رفتاری برای او تجویز شود یا استفاده از داروهای ضد افسردگی از دسته مهارکننده های بازجذب انتخابی سروتونین.
اگر علائم شدیدتر بودند یا روشهای درمان دیگر تأثیر نداشتند باید درمان شناختی رفتاری همزمان با استفاده داروهای مهارکننده های بازجذب انتخابی سروتونین انجام شود.
درمان اختلال بد شکل انگاری بدن ( BDD )
دارودرمانی:
داروهای ضد افسردگی، مانند مهارکننده های انتخابی بازگشت مجدد سروتونین (SSRI) از گزینه های درمان دارویی این اختلال است.
روان درمانی:
برای پیشگیری و از بین بردن رفتارهای نامطلوب افراد مبتلا می توان از روان درمان گر و مشاور کمک گرفت.
درمان شناختی رفتاری (CBT)، حساسیت زدایی منظم و مواجهه درمانی از گزینه های روان درمانی این اختلال است.